– Nei til busetjing av flyktningar er nei til utvikling

Vi ønskjer med dette å belyse dei økonomiske og samfunnsmessige konsekvensane av forslaget om å stoppe busetjing av flyktningar dei neste åra. Forslaget skal behandlast i kommunestyret førstkomande måndag.

Vi meiner det er avgjerande å forstå kva for konsekvensar dette kan få for kommunen vår - både økonomisk og sosialt.

Økonomiske konsekvensar

Kommunen mottar mellom anna integreringstilskot frå staten ved busetjing av flyktningar, som blir utbetalt over fem år. Viss vi sluttar å busetje flyktningar, vil integreringstilskotet minke frå anslagsvis 67,5 millionar kroner i 2024 til 5,7 millionar kroner i 2028, noko som vil gjere det økonomisk umogleg å drive lovpålagde tenester som mellom anna grunnskuleopplæring, rehabilitering og habilitering av språk for alle kommunen sine vaksne innbyggjarar.

Dette tilskotet finansierer ikkje berre tenester ved Senter for Kvalifisering og Inkludering (SKI), men blir òg fordelt til andre einingar som skular, barnehagar, helsevesen og NAV. Av integreringstilskotet på 67,5 millionar i 2024 er det rekna at SKI vil bruke 33 millionar - resten blir fordelt ut på andre einingar i kommunen.

Ved å seie nei til busetjing mistar vi viktige inntekter, som vi fryktar vil føre til ytterlegare kutt i allereie pressa kommunale budsjett. Vi er svært uroa for at utan dette tilskotet må andre einingar spare endå meir enn allereie føreslåtte innsparingar, noko som igjen kan føre til konsekvensar som auka arbeidsbelastning og høgare sjukefråvær.

Samfunnsmessige konsekvensar

Folkevekst er avgjerande for distriktskommunar som Midt-Telemark. Flyktningar, som andre tilflyttarar, bidreg til mangfald, auka arbeidsstyrke og vitalisering av lokalsamfunna våre. Å seie nei til busetjing er i røynda å seie ja til sentralisering, med tap av arbeidsplassar, tenester og kompetanse i kommunen.

Det er eit nasjonalt ansvar å busetje flyktningar. Å avslå førespurnaden frå Integrerings- og Mangfaldsdirektoratet (IMDI) kan svekke tilliten kommunen har hos nasjonale styresmakter, noko som kan påverke framtidige tildelingar av midlar og oppgåver. I tillegg kan dette òg oppfattast som usolidarisk av andre kommunar.

Vegen vidare

Vi erkjenner at busetjing av flyktningar inneber utfordringar, særleg med aukande behov for sosialhjelp og integreringsarbeid. Regelverket og statlege overføringar for flyktningar frå Ukraina vart stramma inn vinteren 2024, noko som krev meir intensivt integreringsarbeid enn tidlegare.

Dette kan møtast med målretta tiltak, som systematisk språkopplæring og jobbtiltak som styrkjer flyktningane si sjølvstende og bidrag til samfunnet. Midt-Telemark som kommune, og vårt fagmiljø på dette feltet, møter mykje anerkjenning utover kommunegrensene. Å handtere nedskalering av tenester bør skje kontrollert, utan å rive ned velfungerande strukturar som vil ta år å byggje opp att

Vi oppmodar kommunestyret til å tenkje langsiktig og heilskapleg. Vi veit at vi om få år står ovanfor ei bemanningskrise i Noreg, der vår kommune òg vil ha eit auka behov for arbeidskraft. Midt-Telemark har gjennom fleire år vist at vi kan handtere busetjing av flyktningar på ein måte som gagnar både flyktningane og kommunen. Lat oss halde fram med å vere ein kommune som tek ansvar, skapar moglegheiter og styrkjer lokalsamfunnet vårt.

Dette meiningsinnlegget er omsett til nynorsk ved hjelp av KI.